Vitamine D en Calcium

Waarom heeft calcium vitamine D nodig?

Vitamine D wordt ofwel onder invloed van zonlicht in de huid aangemaakt of via de voeding meestal in de vorm van vitaminepreparaten opgenomen. Daarna moet het in zijn actieve vorm worden omgezet en met behulp van de vitamine D-receptor in de cellen worden gebracht. Daar draagt het bij aan de regulering van een verscheidenheid aan verschillende genen.

Vitamine D speelt een cruciale rol voor de gezondheid, speciaal voor het skeletstelsel en de balans van de mineralenhuishouding. Vitamine D helpt hier vooral calcium om zijn functies in het lichaam te vervullen.

Calcium wordt normaal gesproken via een actief mechanisme in de darmen opgenomen en in de cellen getransporteerd. Hiervoor heeft calcium vitamine D nodig.

Bij zeer hoge innamehoeveelheden kan calcium ook door passieve diffusie worden opgenomen. Vitamine D ondersteunt de opname van het beschikbare calcium in de botten. Vitamine D is ook verantwoordelijk voor de mineralisatie van de botten en versterkt zo hun substantie.

Vitamine D en Calcium zijn essentieel voor de botopbouw.

Vitamine D-tekort wordt al lange tijd in verband gebracht met groeistoornissen. De moleculaire samenhangen worden echter vaak pas nu bekend. Kraakbeenafwijkingen, die typisch zijn voor rachitis, worden veroorzaakt door een tekort aan vitamine D en het daaruit voortvloeiende fosfaattekort. Vitamine D-tekort tijdens de groeifase voorkomt ook de normale ontwikkeling van de groeischijven.

Een vitamine D-tekort in combinatie met een gelijktijdig calciumtekort kan verstrekkende gevolgen hebben. Calcium kan niet meer, of slechts beperkt, via de darm worden opgenomen. Wanneer dit gebeurt, probeert het lichaam calcium via de nieren te reabsorberen voordat het wordt uitgescheiden. Ook dit mechanisme faalt zonder voldoende vitamine D.

Als er geen calcium beschikbaar is voor het lichaam, kan fosfaat ook niet worden benut en wordt het uitgescheiden; dit leidt tot een fosfaattekort en de afgifte van parathormoon. Verhoogde concentraties van dit schildklierhormoon leiden tot botafbraak. Calcium is niet beschikbaar voor de mineralisatie van de botten en kan zelfs aan deze onttrokken worden als de calciumbehoefte onvervuld blijft. Dit leidt tot osteoporose.[1]

Vitamine D en Calcium zijn daarom, naast andere belangrijke elementen zoals Magnesium en Fosfaat, van groot belang voor een sterke botopbouw en het behoud van een goed functionerend skeletsysteem.

Vitamine D en Calcium beschermen tegen vallen en breuken

De effecten van deze moleculaire interactie tussen vitamine D en calcium zijn in verschillende studies getest. Een Duitse studie onderzocht het effect van calcium met of zonder vitamine D bij oudere vrouwen. Het bleek dat de combinatie van calcium met vitamine D een aanzienlijk sterkere invloed had op het parathormoonniveau dan calcium alleen.

Bovendien werd in de groep met combinatietherapie minder schommeling tijdens het lopen gemeten, een indicatie voor het valrisico. Observatie van de deelneemsters gedurende een jaar toonde verder aan dat de frequentie van gevallen in de combinatietherapiegroep lager was dan in de calciumgroep. [2]

De inname van vitamine D en calcium had dus duidelijk een positieve invloed op het valrisico van de proefpersonen. Dit is vooral van groot belang bij oudere personen, aangezien botbreuken, met name heupfracturen, een enorm risico vormen.

Een meta-analyse van de uitgevoerde studies bevestigde de resultaten en toonde aan dat vitamine D alleen in combinatie met calcium in staat is het risico op gevallen en heupfracturen te verlagen.[3]

Vitamine D en Calcium beschermen tegen kanker

Wetenschappers hebben in een reeks studies aangetoond dat de inname van calcium en vitamine D het risico op verschillende vormen van kanker aanzienlijk kan verlagen. Hier enkele voorbeelden van studies die dit illustreren:[4]

• Een studie toonde aan dat de inname van calcium het risico op darmkanker vermindert - maar alleen bij proefpersonen met voldoende vitamine D-niveaus. Omgekeerd bieden vitamine D-supplementen ook bescherming tegen terugkeer van darmkanker - maar alleen bij gelijktijdige inname van calcium.
• Een epidemiologische studie met 520.000 deelnemers uit 10 westerse industrielanden bevestigde dat alleen de combinatie van calcium en een uitgebalanceerd vitamine D-niveau optimale bescherming biedt tegen darmkanker.
• Om darmkanker effectief te voorkomen, wordt een inname van 800 IE vitamine D3 en 1200 mg calcium aanbevolen.[4]
• Een in Nebraska, VS, uitgevoerde langlopende studie stelde de vraag of de combinatie van vitamine D en calcium ook een positieve invloed heeft op andere kankersoorten. Hiervoor observeerden de wetenschappers bijna 1200 gezonde vrouwen met een gemiddelde leeftijd van 67 jaar gedurende een periode van 4 jaar. Gedurende deze periode kregen 50 van de deelneemsters borstkanker, longkanker, darmkanker, baarmoederkanker of andere kankersoorten.
  
  
  

  De inname van ongeveer 1400 mg calcium en 1100 IE vitamine D3 verlaagde het risico met 35%. De vermindering van het risico was het duidelijkst te zien in het 2e tot 4e jaar, dus na een jaar inname van de vitaminecombinatie. In deze jaren verlaagde de combinatie van werkzame stoffen het kanker risico namelijk met 56% vergeleken met de placebogroep.

  In tegenstelling tot dat verminderde de inname van calcium alleen het kankerrisico met maximaal 17%.[5] Vitamine D in combinatie met calcium draagt daarom aanzienlijk bij aan een duidelijke vermindering van het kankerrisico.

Samenvattend kan worden gezegd dat vitamine D en calcium het skelet systeem versterken en kunnen beschermen tegen kanker. Vooral oudere vrouwen en mannen profiteren van de inname van calcium en vitamine D om osteoporose te voorkomen en het risico op kanker te verlagen. Belangrijk hierbij is dat bij de inname van calcium altijd op een evenwichtige vitamine D-spiegel gelet moet worden. Als er een vermoeden bestaat van onvoldoende vitamine D-waarden, moeten beide werkstoffen zeker worden ingenomen.