De BCAA aminozuren Isoleucine, Leucine en Valine zijn de belangrijkste aminozuren voor de spieropbouw. Ze kunnen niet door het lichaam zelf worden aangemaakt, maar moeten voortdurend via de voeding worden aangeleverd.
BCAA gaan direct in het bloed en worden naar de spieren getransporteerd, terwijl niet-vertakende aminozuren eerst in de lever worden gemetaboliseerd. Hierdoor zijn als voedingssupplement aangevoerde BCAA's direct beschikbaar voor het lichaam.
Het is belangrijk dat de drie BCAA aminozuren gezamenlijk aan het lichaam worden toegediend. Alleen dan kunnen ze hun taak succesvol vervullen: spieropbouw, het leveren van energie tijdens belasting.
BCAA stimuleren de afgifte van insuline. Insuline versnelt op zijn beurt het transport van aminozuren naar de spiercellen. Bij een tekort aan koolhydraten en vet kan vooral leucine ook als energiebron worden gebruikt.
Aminozuren dienen voor de opbouw van lichaamsproteïne, de bouwstof van spiercellen. Aminozuren worden tijdens de spijsvertering uit het voedingsproteïne afgebroken. Ze worden in de darm opgenomen en staan het lichaam ter beschikking voor de opbouw van spierweefsel.
Een bijzondere groep van aminozuren zijn de vertakte ketens, de zogenaamde BCAA. Dit omvat de drie essentiële aminozuren Isoleucine, Leucine en Valine. Dit zijn aminozuren die door het lichaam niet kunnen worden aangemaakt, waarvan het lichaam dus afhankelijk is voor de inname. Ze zijn onderdeel van de voeding en ook verkrijgbaar als voedingssupplementen.
In de darm worden BCAA direct opgenomen. Zonder in de lever te worden gemetaboliseerd, kunnen ze via de bloedsomloop snel aan de spiercellen als bouwstenen worden geleverd. Een tweede belangrijke functie van BCAA is de stimulatie van de insulineafgifte.
Insuline versnelt de transport van aminozuren en zorgt, vooral bij fysieke overbelasting, ervoor dat er geen tekort aan aminozuren ontstaat bij de noodzakelijke opbouw van verloren spierweefsel. In noodsituaties staat leucine ook als brandstof ter beschikking voor energieproductie.
Gecombineerd zijn de drie essentiële aminozuren Leucine, Isoleucine en Valine vooral aanwezig in vlees- en zuivelproducten. Vooral duursporters of krachtsporters, maar ook vegetariërs en veganisten, hebben een verhoogde behoefte aan BCAA. Het innemen van BCAA in de vorm van voedingssupplementen is in dit geval zeer aan te raden.
Als de lichaam niet voldoende BCAA's krijgt, maakt dit zich bemerkbaar door verschillende symptomen:
Het gebrek aan BCAA kan relatief snel worden gecompenseerd door het innemen van voedingssupplementen.
Bij lichamelijke en geestelijke stress verbruikt het lichaam meer energie, waardoor de behoefte aan aminozuren toeneemt. Dit geldt vooral voor BCAA, omdat het essentiële stoffen zijn, dat wil zeggen stoffen die het lichaam niet zelf kan aanmaken.
BCAA moeten zo vroeg mogelijk worden ingenomen, het liefst al wanneer er een verhoogde belasting te verwachten is. Aangezien vooral vlees- en zuivelproducten de leveranciers van BCAA zijn, wordt het vooral vegetariërs en veganisten aangeraden om BCAA in de vorm van voedingssupplementen in te nemen.
Bij het innemen van BCAA zijn er geen bijwerkingen of wisselwerkingen bekend.
De inname van BCAA wordt volgens experts aanbevolen bij bestaande en voorspelbare fysieke of mentale overbelasting. Ook vegetariërs, veganisten en personen die een dieet volgen, wordt aangeraden BCAA in te nemen.