Het spoorelement ijzer is essentieel voor de vorming van hemoglobine in de rode bloedcellen, die de ingeademde zuurstof uit de longen via de bloedsomloop verspreiden en naar de cellen in het hele lichaam transporteren.
IJzer is daarom essentieel voor de energie van geest en lichaam. Een ijzertekort uit zich vaak in vermoeidheid, bleekheid, haaruitval of broze nagels. Vooral vrouwen, vegetariërs en veganisten hebben vaak te weinig ijzer in het bloed.
Het organisme kan zelf geen ijzer aanmaken, waardoor een regelmatige inname van dit spoorelement noodzakelijk is. Ongeveer 1 mg ijzer gaat er per dag verloren, bijvoorbeeld via de darmen, de nieren en de huid. De dagelijkse ijzerbehoefte kan sterk variëren afhankelijk van de levensstijl en levensfase.
Normaal gesproken komt er in een gezond organisme in totaal 2 tot 4g ijzer voor. Een ijzervoorraden bevinden zich onder andere ook in de lever en in de milt.
In het beenmerg is ijzer nodig voor de bloedvorming. Het door het lichaam opgenomen ijzer is aanwezig in de rode bloedcellen en bindt zuurstof voor het transport naar de verschillende lichaamscellen.
Zo komt zuurstof in de spieren, waar het wordt opgeslagen, en draagt het bij aan de energieproductie van de cellen, evenals aan de productie van boodschappers in de hersenen.
De concentratie van ijzer in voedsel varieert sterk. Tot de belangrijke leveranciers van tweewaardig ijzer, dat goed door het lichaam kan worden opgenomen, behoren voedingsmiddelen van dierlijke oorsprong zoals rood vlees, in het bijzonder orgaanvlees zoals lever en nieren.
In plantaardige voedingsmiddelen varieert de ijzerconcentratie aanzienlijk. Topwaarden worden bijvoorbeeld bereikt door peulvruchten, (volkoren) granen, noten en peterselie. In grote mate bevat de plantaardige voeding echter het door de mens minder goed opneembare, driewaardige ijzer.
Ijzertekort is een wereldwijd voorkomende tekortkoming waar miljoenen mensen mee te maken hebben. De oorzaken zijn divers en kunnen van regio tot regio variëren.
Typische symptomen van ijzertekort zijn:
In normale gevallen zou een evenwichtige voeding in staat moeten zijn om de dagelijkse ijzerbehoefte van een persoon te dekken. Bepaalde belastingen of levensomstandigheden kunnen echter leiden tot een verhoogde ijzerbehoefte, waardoor de inname van ijzer via een voedingssupplement een zinvolle aanvulling kan zijn.
In de regel ligt de aanbevolen dosis voor de opname van ijzer op ongeveer 10 mg per dag (ongeveer 15 mg bij een verhoogde behoefte). Als er een ijzertekort is, kan het enkele maanden duren voordat de voorraden van het lichaam weer zijn aangevuld.
Een versnelling van de therapie kan worden bereikt door de inname van goed opneembaar ijzer. Even belangrijk is een goede verdraagzaamheid van het gekozen product.
In de aanbevolen dosering is ijzer een veilig voedingssupplement zonder bijwerkingen. Gedetailleerdere informatie over het gebruik en mogelijke interacties vindt u in de bij de afzonderlijke producten gevoegde aanwijzingen.
Mensen die medicijnen gebruiken of een nierziekte hebben, evenals zwangere of borstvoeding gevende vrouwen, zouden ijzer als voedingssupplement alleen na overleg met een arts moeten innemen.
Dat spinazie bijzonder veel ijzer bevat, is al decennia een hardnekkig gerucht. Tegenwoordig weet men dat de oxaalzuur in deze groente zelfs een remmende werking heeft op de opname van ijzer door het lichaam.
Volgens de Universiteit Hohenheim tonen recente studies aan dat het drinken van zwarte thee of koffie tijdens de maaltijden slechts geringe effecten heeft op de opname van ijzer uit de geconsumeerde voedingsmiddelen en geen bloedarmoede kan veroorzaken.
Fruit en groenten met veel vitamine C, bijvoorbeeld versgeperst sinaasappelsap, kunnen een opnamebevorderende werking op het lichaam hebben. In totaal wordt slechts ongeveer 10 procent van het met de voeding aangevoerde ijzer ook door het lichaam gebruikt.