Hyaluronzuur, een van nature in het lichaam voorkomende stof, is al vele jaren een vast onderdeel van de cosmetica-industrie. Vooral vanwege de anti-aging eigenschappen wordt het vaak gebruikt in een verscheidenheid aan crèmes, serums en andere gezichts- en lichaamsverzorgingsproducten, om de huidvochtigheid en een jeugdige uitstraling te behouden.
Naast haar rol in schoonheidsproducten heeft hyaluronzuur belangrijke toepassingen gevonden in verschillende medische gebieden. Het wordt ook gebruikt als ingrediënt in decoratieve cosmetica zoals lippenstiften, wat de veelzijdigheid ervan in medische en cosmetische gebieden aantoont.
Hyaluronzuur is een polysacharide, dus een meervoudige suiker. Het is de eenvoudigste glycosaminoglycaan, een klasse negatief geladen polysachariden. De langketenige meervoudige suiker heeft vooral een structurerende eigenschap.
Het polysaccharide wordt gesynthetiseerd in het plasmamembraan van de cel en komt voor in bijna alle weefsels en organen van gewervelden. De grootste concentratie bevindt zich echter in de BindweefselHyaluronzuur komt in het lichaam zowel in vrije, ongebonden vorm voor als in verbinding met andere componenten van de extracellulaire matrix (ECM).
Hyaluronzuur heeft veel verschillende benamingen:
Hyaluronzuur is de omgangstaal en de meest gebruikelijke benaming.
Hyaluronzuur is de Nederlandse benaming.
Hyaluronan is de officiële en wetenschappelijke benaming.
HA, af en toe ook HYA, zijn de gebruikelijke afkortingen.
De ontdekking van hyaluronzuur
De ontdekking van hyaluronzuur begon in de late 19e eeuw:
1. Vroege observaties (1880):
In 1880 observeerde de Franse chemicus Portes als eerste een unieke stof in het glasachtig lichaam van het oog. Hij noemde het Hyalomucin en ontdekte dat het zich anders gedroeg dan andere mucinen, gelachtige stoffen die in slijm voorkomen en in veel levende organismen een beschermende en structurele functie hebben.
2. Wetenschappelijke Isolatie (1934):
De stof bleef grotendeels onontdekt totdat deze in 1934 door de Duitse wetenschapper Karl Meyer samen met zijn collega John Palmer met succes werd geïsoleerd uit het glaslichaam van een koeienoog.
3. Chemische samenstelling:
Bij de analyse van de verbinding stelde Meyer vast dat deze uit twee hoofdbestanddelen bestond:
Een Uronsäure
Een amino-suiker Deze combinatie classificeerde het als een soort glycosaminoglycaan.
4. Benaming van de verbinding:
Meyer introduceerde de term "Hyaluronzuur" uit een combinatie van:
„Hyaloid” – in navolging van het glasachtig lichaam van het oog
„Uronsäure” – een van de belangrijkste componenten van het molecuul
Erfgoed en Betekenis
Sinds de ontdekking heeft hyaluronzuur aan belang gewonnen vanwege zijn uitzonderlijke waterbindende eigenschappen en biocompatibiliteit. Het wordt tegenwoordig vaak gebruikt in:
Hyaluronzuur (ook wel Hyaluronan genoemd) is een lineair, onvertakking polymeer dat bestaat uit herhalende disaccharide-eenheden: een uronzuur en een amino-suiker. In tegenstelling tot andere glycosaminoglycanen die in de extracellulaire matrix (ECM) voorkomen, zoals bijvoorbeeld Heparine, is hyaluronzuur niet gesulfateerd en staat het bekend om zijn hoge moleculair gewicht.
Een belangrijke eigenschap van hyaluronzuur is de sterke affiniteit voor water. Als een hydrofiel en negatief geladen molecuul kunnen de lange polymeerketens grote hoeveelheden water opnemen en opslaan. Deze waterbindende capaciteit creëert een visco-elastische oplossing, dat wil zeggen dat de viscositeit toeneemt met de concentratie. Op deze manier kan hyaluronzuur een veelvoud van zijn eigen gewicht aan water binden, wat het onmisbaar maakt voor de hydratatie en smering van weefsels.
Biologische functies van Hyaluronzuur
1. Wateropslag en Homeostase
Hyaluronzuur helpt bij het reguleren van de weefselvochtigheid door het verlies van water tegen te gaan. Het werkt als een natuurlijke barrière tegen snelle veranderingen in de waterinhoud van het weefsel en voorkomt zo uitdroging. Zelfs in lage concentraties vormt het een verknopt moleculair netwerk dat de omgeving stabiliseert.
2. Gewrichts smering
In synoviale gewrichten (bijv. knieën, ellebogen) is hyaluronzuur een belangrijk bestanddeel van de synoviale vloeistof, die door het synoviaal membraan wordt afgescheiden. Deze vloeistof is zeer viskeus en fungeert als smeermiddel en schokdemper, waardoor de wrijving tussen de botten bij bewegingen wordt verminderd.
Daarnaast helpt hyaluronzuur bij:
Nährstoffe in het kraakbeen transporteren
Afvalproducten uit de gewrichtskapsel verwijderen
Deze functies zijn voor de Gezondheid van de gewrichten en de langdurige integriteit van het kraakbeen is essentieel.
3. Ondersteunende functie in botten en kraakbeen
Hyaluronzuur komt voor in alle botten en kraakbeen en draagt bij aan hun elasticiteit en veerkracht. Het is bijzonder rijkelijk aanwezig in hyalien kraakbeen, dat de uiteinden van de botten in de gewrichten bedekt en bij bewegingen als een kussen fungeert.
Andere plaatsen waar hyalien kraakbeen voorkomt, zijn:
Verbindingen tussen de ribben en het borstbeen
Neuspunt
Luchtpijp en bronchiën
Zijn dempende en lastverdelende eigenschappen zijn cruciaal voor de Flexibiliteit en de bescherming van de gewrichten.
Rolle in het bindweefsel
4. Basiscomponent van het bindweefsel
Bindweefsel komt in het hele lichaam in vele vormen voor en ondersteunt, verbindt, beschermt en isoleert andere weefsels. Voorbeelden hiervan zijn:
Pezen (spier aan bot)
Banden (Botten aan Botten)
Tandvlees en tandsteunapparaat
Alle bindweefsels hebben drie gemeenschappelijke structurele elementen:
Hyaluronzuur (niet-levende basisstof)
Collageen- en elastinevezels
Residente Cellen (afhankelijk van het weefsel verschillend)
Zahnvleesweefsel is een soort dicht, vezelig bindweefsel. Het ligament houdt de tanden in het kaakbot, en hyaluronzuur:
zorgt voor vochtigheid en treksterkte
ondersteunt de voedingsstofuitwisseling
draagt bij aan het behoud van een stevig, gezond tandvleesweefsel
Zonder hyaluronzuur zouden de integriteit en hydratatie van het tandvleesweefsel aangetast zijn.
Ondersteuning voor de gezondheid van huid en hoofdhuid
6. Huidstructuur en Hydratatie
De huid bestaat uit twee lagen:
Epidermis: de externe beschermlaag
Dermis: de diepere laag die het bindweefsel bevat
Hyaluronzuur bevindt zich in de dermis, waar het het volgende behoudt:
Gewebefeuchtigkeit
Elastisiteit
Nutrientenstroom
7. Gezondheid van de hoofdhuid en het haar
De hoofdhuid bevat, net als alle huidgebieden, bindweefsel in haar huidlaag. Ze is uniek vanwege de ongeveer 100.000 haarfollikels. Hyaluronzuur in de hoofdhuid:
Geeft de follikels hydratatie
Voedt de diepe huidlagen
Bevorderd gezond, glanzend haar
Helpt om de hoofdhuid te hydrateren en in balans te houden
Hyaluronzuur in het lichaam
Hyaluronzuur, ook wel hyaluronan genoemd, komt voor in alle gewervelde dieren en zelfs in de capsule van sommige streptokokken-bacteriestammen. Het is een belangrijk bestanddeel van de extracellulaire matrix (ECM) en komt voor in verschillende gedifferentieerde weefsels en organen in het hele lichaam. De concentratie van hyaluronzuur varieert afhankelijk van het type weefsel en de specifieke functie.
Concentratie en verdeling in weefsels en vloeistoffen
Hyaluronzuur is in de ECM overvloedig aanwezig, maar ook een belangrijk bestanddeel van verschillende organen en lichaamsvloeistoffen, waarbij elk daarvan verschillende concentraties bevat die geschikt zijn voor hun respectieve functies. Opmerkelijke voorbeelden zijn:
Weefsel/Vloeistof
Concentratie
Navelstreng
4100 µg/g (4,1 mg/g)
Gelenkvocht
1400 tot 3600 µg/ml
Glaskamer van het oog
140 tot 338 µg/ml
Haut (grootste reservoir)
Ongeveer 2,5 g/l
De huid bevat de grootste totale hoeveelheid hyaluronzuur, die bij een gemiddelde volwassene wordt geschat op ongeveer 7 tot 8 gram. Dit komt overeen met ongeveer 50% van het totale hyaluronzuur in het lichaam.
In totaal schatten onderzoekers de totale hoeveelheid hyaluronzuur in het lichaam van een volwassene op 11 tot 17 gram. De hoogste concentratie in menselijk weefsel werd in de navelstreng gemeten met ongeveer 4 mg/ml.
Afbraak en stofwisseling van hyaluronzuur
Zoals de meeste biologische moleculen is hyaluronzuur afbreekbaar en wordt het continu in het lichaam omgevormd. De afbraak gebeurt via twee hoofdwegen, waarbij specifieke enzymen, zogenaamde hyaluronidases, betrokken zijn:
1. Intracellulaire afbraak
Betrokken enzym: Hyaluronidase-1 (Hyal-1)
Plaats: Hoofdzakelijk in lysosomen binnen de cellen
Proces: Hyal-1 breekt hyaluronzuur af tot eenvoudige suikers, die vervolgens in verschillende stofwisselingsroutes kunnen treden of verder afgebroken kunnen worden.
2. Extracellulaire afbraak
Betrokken enzym: Hyaluronidase-2 (Hyal-2)
Plaats: Werkt op hyaluronzuur in de extracellulaire matrix
Proces: Hyal-2 splitst hyaluronzuur in kleinere fragmenten, die dan via het lymfesysteem worden afgevoerd. In de bloedsomloop:
Ongeveer 80 % wordt door de lever afgebroken.
Ongeveer 10 % wordt door de nieren gefilterd.
Het resterende deel wordt via het lymfecirculatiesysteem verwerkt.
Halveringstijd van Hyaluronzuur
De halfwaardetijd van hyaluronzuur in het lichaam varieert aanzienlijk afhankelijk van de locatie:
In de extracellulaire matrix bedraagt de halfwaardetijd tussen enkele uren en meerdere weken.
In de synoviale vloeistof (gewrichtsvocht) is de halfwaardetijd typisch gesproken met slechts enkele uren aanzienlijk korter. [[B650]
Deze snelle omzet benadrukt de dynamische rol van hyaluronzuur bij het handhaven van weefselhomeostase en -functie.
Hyaluronzuurtekort
Het menselijk lichaam is in staat om hyaluronzuur zelf te produceren. Deze capaciteit neemt echter gestaag af naarmate men ouder wordt. Op ongeveer 40-jarige leeftijd kan het lichaam nog maar 40% synthetiseren. Op 60-jarige leeftijd bedraagt de productiesnelheid nog maar ongeveer 10% van de oorspronkelijke hoeveelheid.
Zoals eerder beschreven, is hyaluronzuur in veel organen van het menselijk lichaam aanwezig en vervult het verschillende functies, waarvan sommige van levensbelang zijn. Een tekort aan hyaluronzuur kan daarom leiden tot zeer verschillende symptomen:
Droge en geïrriteerde ogen
Verminderde Sehkracht
Dunne en droge huid
Droge slijmvliezen
Verlangsamde Wondgenezing
Versterkte rimpelvorming
Slap of verzwakt bindweefsel
Gewrichtspijn
Beperkte bewegelijkheid
Hyaluronzuur en Voeding
Voeding en Hyaluronzuurproductie
De juiste voeding kan de natuurlijke productie van hyaluronzuur tot op zekere hoogte bevorderen. Een studie heeft bijvoorbeeld aangetoond dat de consumptie van gefermenteerde sojamelk de productie van hyaluronzuur kan stimuleren.
Om het lichaam hyaluronzuur te kunnen produceren, moeten de noodzakelijke bouwstenen voor de synthese worden aangeleverd. Magnesium is essentieel voor de synthese van hyaluronan. Daarom moet voldoende Magnesium zugeführt worden, om de eigen productie van het lichaam te bevorderen.
Magnesium is onder andere aanwezig in de volgende voedingsmiddelen:
Kohl
Wortelgroenten
Bananen
Noten
Peulvruchten
Hyaluronzuur is ook in veel dierlijke producten aanwezig. Hieronder vallen bijvoorbeeld:
Vlees
Oesters
Bottenbouillon
Lever
Eieren
Hyaluronan en omgevingsfactoren
Meerdere externe factoren beïnvloeden de hyaluronzuurgehalte in het lichaam, waarvan sommige veranderbaar zijn:
Roken:Rokers hebben de neiging tot diepere rimpels, wat deels te wijten is aan de afbraak van hyaluronzuur door sigarettenrook. Een in-vitrostudie uit 1989 suggereerde dat vrije radicalen in de rook de afbraak van hyaluronzuur versnellen.
Hormoon:Ook het hormoonspiegel beïnvloedt de concentratie hyaluronzuur. Studies hebben aangetoond dat een oestrogeenbehandeling de activiteit van hyaluronzuur verhoogt. Oestrogeen bevordert bekend de benutting van voedingsstoffen zoals magnesium en Zink, die op hun beurt de hyaluronzuursynthese ondersteunen.
Hyaluronzuur en huidveroudering
Huidveroudering wordt gekenmerkt door een geleidelijke afname van de functionaliteit en de reservekracht van het huidweefsel. Het is een complex proces dat door verschillende biologische factoren wordt beïnvloed en kan worden onderverdeeld in:
Intrinsieke veroudering: het natuurlijke, interne verouderingsproces
Een van de belangrijkste intrinsieke factoren is het afnemen van het vermogen van het lichaam om hyaluronzuur te produceren naarmate men ouder wordt. Deze afname staat in nauw verband met hormonale veranderingen, met name de afname van de oestrogeen- en progesteronspiegels.
De afname van deze hormonen draagt bij aan de volgende verschijnselen:
Afbraak van collageen
Droge Huid
Elastiziteitsverlies
Rimpelvorming
Met een afname van de concentratie hyaluronzuur in de huid, vermindert het vermogen om water vast te houden. Dit leidt tot drogere, minder elastische huid, waardoor rimpels en andere tekenen van huidveroudering sneller zichtbaar worden.
Hyaluronzuur en Beweeglijkheid
Gewrichten en pezen spelen een cruciale rol in de bewegingsvrijheid. Zoals eerder vermeld, is hyaluronzuur een belangrijk bestanddeel van de gewrichtsvloeistof, waar het zorgt voor elasticiteit en schokabsorptie.
Wanneer het hyaluronzuurgehalte daalt, verandert de consistentie van de gewrichtsvloeistof, waardoor de smerende werking afneemt. Als gevolg hiervan verliezen Kraakbeen en Gewrichten hun bescherming tegen mechanische belasting en stoten.
Dit leidt tot verhoogde wrijving tussen gewrichten en kraakbeen, wat leidt tot sterke pijn bij beweging. Als gevolg hiervan hebben de betrokkenen de neiging om de aangetaste gewrichten te ontzien, wat leidt tot een verdere beperking van de beweeglijkheid en gewrichtsfunctie.
Hyaluronzuur en gewrichtsproblemen
Veel verschillende aandoeningen kunnen Gewrichtspijn veroorzaken. De meest voorkomende zijn:
Arthrose
Rheumatoïde Artritis
Gicht
Verrekkingen en verstuikingen
Overbelasting blessures
Het menselijke lichaam heeft ongeveer 100 echte gewrichten. Alleen diegenen die uit twee tegenovergestelde gewrichtsdelen bestaan, worden als echte gewrichten aangeduid. Deze zijn beschermd door een kraakbenige beschermlaag die hyaluronzuur bevat.
Gelenken die bijzonder vaak worden belast of aan een grotere druk zijn blootgesteld, worden vaker als pijnlijk ervaren. Dit omvat vooral het knie-, schouder- of heupgewricht.
Gewrichtspijn kan variëren van licht storend tot sterk beperkend. Als de pijn enkele weken aanhoudt, spreekt men van acute klachten. Als ze meerdere weken of maanden aanhouden, kan dit leiden tot een chronische aandoening.
Hyaluronzuur kan helpen om de natuurlijke slijtage van de gewrichten te stoppen. De smeerstof in de gewrichten voorkomt een irritatie van het kraakbeen. Dit leidt vaak tot Ontstekingen, die op de lange termijn kunnen leiden tot een degeneratie van het bot- en kraakbeenweefsel en pijn kunnen veroorzaken.
Hyaluronzuur in Cosmetica
Sinds onderzoekers de relatie tussen hyaluronzuur en de huidstructuur hebben ontdekt, is het een populaire werkstof in veel cosmetische producten. Tegenwoordig is hyaluronzuur vaak aanwezig in:
Gezichtscrèmes
Maskers
Seren
Ampullen
De werking van deze cosmetica bestaat voornamelijk uit het verbeteren van de huidvochtigheid. De waterbindende kracht zorgt ook voor een beter huidbeeld. De huid lijkt voller en bleke of ingevallen gezichtsdelen verschijnen minder uitgesproken.
Kosmetische producten kunnen echter meestal slechts een tijdelijke werking bereiken. De natuurlijke huidbarrière en de moleculaire structuur voorkomen dat ze in de diepere huidlagen doordringen.
Onderzoekers hebben aangetoond dat alleen laagmoleculaire hyaluronzuur de hoornlaag, de bovenste laag van het huidepitheel, kan doordringen. De hoogmoleculaire varianten zijn daarvoor te groot en kunnen de barrière niet passeren.
Hyaluronzuur in de esthetische geneeskunde
Hyaluronzuur wordt steeds vaker gebruikt in de esthetische geneeskunde. Aangezien het gaat om niet-invasieve procedures, zijn ze minder risicovol dan ingrepen uit de plastische chirurgie.
De toepassingsmogelijkheden zijn veelzijdig:
Rimpelinjectie
Botox voor lippen en jukbeenderen
Gezichtscontourering
Borstvergroting
Behandeling van ingezakt littekenweefsel
Correctie van vervormde of beschadigde lichaamsdelen
Gezichtsverstrakking
Afhankelijk van het toepassingsgebied moet een verschillende soort en netwerk van hyaluronzuurmoleculen worden gekozen. Voor het vormen wordt vernet hyaluronzuur gebruikt, omdat dit minder goed door het lichaam wordt afgebroken. De werking houdt langer aan.
Een ander voordeel van vernetted Hyaluronzuur is de sterkere binding van water. Het gel neemt meer water op en bereikt zo een hoger volume. Deze eigenschap is bijzonder belangrijk voor vergrotingen of modelleringen.
Faltenonderspuiting met Hyaluronzuur
Bij deze procedure wordt een kleine hoeveelheid hyaluronzuur gel in de huidlaag van de aangetaste plek geïnjecteerd. De hoeveelheid en consistentie van het gel hangen af van de diepte van de rimpels en het te behandelen gebied.
Bij oppervlakkige rimpels wordt meestal een dunne, lichte gel gebruikt.
Bij diepere groeven wordt een dikkere, viskeuzere voorbereiding geïnjecteerd.
In beide gevallen is het doel om een verzachtend effect te bereiken dat de huid gladmaakt en rimpels vermindert.
Vroeger waren collageeninjecties een gangbare alternatieve behandeling voor rimpels. Deze aanpak is echter minder populair geworden vanwege een hogere complicatieratio en intolerantie. Veel patiënten hadden last van allergische reacties en de vorming van knobbels onder de huid.
Deze problemen waren grotendeels te wijten aan de bron van het collageen, dat meestal werd gewonnen uit varkens- of rundweefsel. Als vreemd lichaam veroorzaakte het collageen vaak een immunologische reactie, die leidde tot deze bijwerkingen.
Hyaluronzuur versus Botox
Een andere veelvoorkomende methode voor het behandelen van rimpels is het gebruik van Botox, dat botulinumtoxin bevat, een sterk neurotoxin dat wordt geproduceerd door de bacterie Clostridium botulinum. Hoewel het extreem giftig is – theoretisch zou al 1 gram 1 miljoen mensen kunnen doden – is botulinumtoxin een waardevol therapeutisch eiwit geworden.
Naast esthetische toepassingen is Botox ook goedgekeurd voor de behandeling van verschillende aandoeningen, zoals chronische migraine en spierkrampen.
Er zijn verschillende belangrijke verschillen tussen Botox- en hyaluronzuurbehandelingen:
Immunreactie: Ongeveer 1 % van de met Botox behandelde personen ontwikkelt antilichamen tegen het toxine, waardoor latere behandelingen ineffectief worden.
Duur: De werking van Botox houdt doorgaans 3 tot 6 maanden aan, terwijl hyaluronzuur geleidelijk door het lichaam wordt afgebroken.
Uitwerking op de mimiek:Botox ontspant de gezichtsspieren, waardoor het gezicht stijf of "bevroren" kan lijken. Hyaluronzuur daarentegen zorgt voor een opvullend effect, zonder de gezichtsuitdrukking te beïnvloeden.
Reversibiliteit: Botox-behandelingen kunnen na toediening niet ongedaan gemaakt worden. De werking van hyaluronzuur kan echter aangepast of volledig ongedaan gemaakt worden met hyaluronidase-enzymen, die hyaluron afbreken.
De keuze tussen Botox en Hyaluronzuur hangt meestal af van het type rimpels:
Hyaluronzuur wordt meestal bij Statische Vouwen Wie nasolabiale rimpels of rimpels rond de mond, waar volumeverlies leidt tot indeukingen.
Botox geschikt voor Dynamische Vouwen zoals kraaienpootjes of fronsrimpels, omdat het de spieren die verantwoordelijk zijn voor deze gezichtsuitdrukkingen tijdelijk verlamt en zo de rimpelvorming vermindert.
Hyaluronzuur in de humane geneeskunde
Hyaluronzuur is niet beperkt tot esthetische toepassingen, maar wordt vanwege zijn biocompatibiliteit en gunstige biologische eigenschappen steeds vaker gebruikt in verschillende gebieden van de klinische en therapeutische geneeskunde.
Oogheelkunde (Oogchirurgie en -zorg)
Omdat hyaluronzuur een natuurlijk bestanddeel van het oog is, wordt het vaak gebruikt bij oogoperaties, waaronder cataract- en hoornvliesoperaties. Tijdens de operatie helpen hyaluronzuuroplossingen daarbij
de vochtigheid van het oog behouden
de weefselstructuur te stabiliseren
de wondgenezing te bevorderen
De postoperatieve zorg en behandeling van droge of geïrriteerde ogen omvat vaak oogdruppels met hyaluronzuur, die het oogoppervlak kalmeren en hydrateren.
Wondgenezing
Hyaluronzuur zou de wondgenezing versnellen. Onderzoeken tonen aan dat de concentratie hyaluronzuur in de huid tijdens het genezingsproces op natuurlijke wijze toeneemt, wat wijst op de belangrijke rol ervan bij de volgende processen:
Vochtopslag
Zellmigratie
Weefselreparatie
Een studie uit 2009 onderzocht de behandeling van trommelvliesperforaties met een 1% hyaluronzuuroplossing. Van de 25 behandelde patiënten:
17 Perforaties genazen volledig.
4 andere toonden een duidelijke verkleining.
In geen geval zijn bijwerkingen waargenomen
Diagnostisch gebruik in de geneeskunde
In de klinische diagnostiek wordt de hyaluronzuurgehalte in het lichaam soms gebruikt als biomarker voor verschillende gezondheidsstatussen. Verhoogde of veranderde waarden kunnen een aanwijzing zijn voor:
Leberziekten (bijv. leverfibrose of levercirrose)
Tumorontwikkeling of kankerprogressie
Deze diagnostische toepassingen maken gebruik van de rol van hyaluronzuur bij het weefselmetabolisme en bij ontstekingen, die zich onder pathologische omstandigheden doorgaans veranderen.
Hyaluronzuur en Osteoartritis (Artrose)
Een bewezen medische toepassing van hyaluronzuur is de behandeling van osteoartritis door intra-articulaire injecties. Deze methode wordt al vele jaren toegepast en heeft in talrijke klinische studies positieve resultaten aangetoond.
Wat is osteoartritis (artrose)?
Arthrose, ook wel artrose genoemd, is de meest voorkomende chronische gewrichtsaandoening. Het wordt meestal veroorzaakt door de natuurlijke slijtage van de gewrichten in de loop van de tijd.
Met voortschrijdende artrose
neemt de gewrichtsvloeistof af
neemt de wrijving tussen de gewrichtsoppervlakken toe
wordt het kraakbeen dunner of kan het volledig versleten zijn
uiteindelijk komt het tot contact tussen bot en bot
Dit leidt tot
Pijn
Gewrichtsstijfheid
Zwellingen
Beperkte bewegelijkheid
Hoe helpt hyaluronzuur?
Wanneer pijn niet meer kan worden behandeld met orale medicijnen zoals Ibuprofen of andere niet-steroïdale ontstekingsremmers (NSAID's), of wanneer bijwerkingen of intoleranties het gebruik ervan verhinderen, zijn hyaluronzuur-injecties een zinvol alternatief.
Deze injecties zijn bedoeld om
de viscositeit en de schokdempende functie van de gewrichtsvloeistof te herstellen
de gewrichtsfrictie te verminderen
Pijn verlichten
de flexibiliteit te verbeteren
Het concept van de behandeling van artrose met hyaluronzuur werd voor het eerst in 1971 voorgesteld door de Hongaarse wetenschapper Endre A. Balazs, die eerder de rol van de gewrichtsvloeistof voor de gewrichtsfunctie had bestudeerd met behulp van elektronenmicroscopie.
Resultaten uit klinische studies
In 2006 voerde een onderzoeksteam onder leiding van Nicholas Bellamy aan de Universiteit van Queensland, Australië, de tot nu toe grootste literatuurstudie uit naar hyaluronzuur bij de behandeling van knieartrose. De literatuurstudie omvatte 76 studies en leverde veelbelovende resultaten op:
De pijnverlichting bij de patiënten lag tussen 28 % en 54 %.
De verbetering van de mobiliteit lag tussen de 9 % en 32 %, waardoor de patiënten hun dagelijkse activiteiten beter konden uitvoeren.
De onderzoekers kwamen tot de conclusie dat hyaluronzuur een pijnverlichting biedt die vergelijkbaar is met die van niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID's), met als bijkomend voordeel dat het de gewrichtsfunctie en de levenskwaliteit verbetert, wat een belangrijk voordeel is ten opzichte van de meeste orale pijnstillers.
Herstellingsproces van Hyaluronzuur
Vroegere winning uit dierlijke weefsels
Aanvankelijk werd hyaluronzuur uitsluitend gewonnen uit dierlijke weefsels, een proces dat tussen de jaren 1940 en 1970 werd verfijnd en geoptimaliseerd. Gedurende deze periode begonnen onderzoekers ook het potentieel van de bacteriële synthese van hyaluronzuur te onderzoeken.
In 1979 werd het eerste patent aangevraagd voor de winning van hyaluronzuur uit hanenkammen. Onderzoekers ontdekten ook andere methoden, waaronder de extractie uit planten (door celverwerking) en de enzymatische synthese in vitro, waardoor de productiemogelijkheden werden uitgebreid.
Hyaluronzuur uit dierlijke bronnen
Hyaluronzuur is gewonnen uit een verscheidenheid aan dierlijke bronnen, waaronder:
Runder- en Vissenogen
Varkenshuid
Kraakbeen en Gewrichten
Hahnenkammen (de rijkste bekende bron)
In de beginfase was dierlijke hyaluronzuur vanwege het hoge risico op besmetting met ziekteverwekkers of dierlijke resteiwitten vooral geschikt voor laboratoriumgebruik en ongeschikt voor medische toepassingen.
Biotechnologische productie (fermentatie)
Vandaag wordt hyaluronzuur voornamelijk biotechnologisch geproduceerd door bacteriële fermentatie. Dit proces is veiliger, schaalbaarder en kosteneffectiever.
Kaskadenfermentatieproces:
Planten- en schimmelmaterialen worden als basismedium gebruikt.
Specifieke bacteriën- of giststammen worden toegevoegd.
Suiker wordt toegevoegd om de fermentatie en de bacteriegroei te stimuleren.
De bacteriën produceren een capsule die hyaluronzuur bevat.
De hyaluronzuur wordt vervolgens geïsoleerd en gereinigd door middel van meertraps fermentatietanks en biotechnologische processen.
Het resultaat is laagmoleculaire hyaluronzuur, dat door het menselijk lichaam gemakkelijker kan worden opgenomen.
Voordelen van biotechnologische productie:
Geen gevaar voor besmetting door dierlijke eiwitten of ziekteverwekkers
Geringere kans op allergische reacties
Hoge kwaliteitsconsistentie
Schaalbare en kosteneffectieve productie
Om deze redenen is de microbiele fermentatie vandaag de dag de voorkeurstechniek voor de productie van hyaluronzuur voor medische en cosmetische doeleinden.
Dierlijke vs. plantaardige hyaluronzuur
Kenmerk
Dierlijk
Plantaardig / Fermentatie
Bron
Hahnenkammen, Varkenshuid enz.
Met plantaardige stoffen gevoede micro-organismen
Costs
Hoger
Laag
Contaminatierisico
Hoger (dierlijke eiwitten/ziekteverwekkers)
Zeer laag
Allergiepotentieel
Gemiddeld tot hoog
Minimaal
Vegan
Nee
Ja
Geschiktheid voor medische/cosmetische doeleinden
Beperkt (in het verleden)
Vandaag de dag wijdverspreid
Terwijl hyaluronzuur van dierlijke oorsprong vroeger de basis van de productie vormde, wordt het tegenwoordig grotendeels vervangen door veganistische, plantaardige alternatieven die worden geproduceerd door middel van microbiale fermentatie. Deze producten zijn veiliger, ethischer en beter verdraagbaar, waardoor ze ideaal zijn voor gebruik in de moderne geneeskunde en cosmetica.
Hyaluronzuur voor orale inname
Hyaluronzuur wordt niet alleen gebruikt in topische huidverzorging of in medische injecties, maar is ook verkrijgbaar in de vorm van voedingssupplementen om in te nemen. Deze innamevorm wint steeds meer aan populariteit vanwege het gemak en de systemische werking.
Vormen van orale hyaluronzuur
Kapsules en Tabletten
Vloeibare Dranken en Ampullen
Lutschtabletten
Deze voedingssupplementen worden vaak in het kader van een kuur ingenomen, die doorgaans elke 3 tot 4 maanden wordt herhaald om een optimaal niveau in het lichaam te behouden.
Effectiviteit en absorptie
Meerdere studies hebben de effectiviteit van oraal ingenomen hyaluronzuur bevestigd. In het bijzonder is Japan een pionier in de ontwikkeling en verspreiding van hyaluronzuur-supplementen.
Twee onafhankelijke onderzoeksgroepen hebben studies uitgevoerd over de volgende onderwerpen:
Bioverfügbarkeit – Hoe Hyaluronzuur via het spijsverteringskanaal wordt opgenomen
Systemische Verdeling – Hoe het zich in het lichaam verspreidt en werkt
Een studie heeft aangetoond dat oraal ingenomen hyaluronzuur de symptomen van knieartrose kan verlichten en daarmee een niet-invasief alternatief voor gewrichtsinjecties vormt.
Hyaluronzuur zuigtabletten
Lutschtabletten met Hyaluronzuur kunnen bijzonder effectief zijn bij:
Droge slijmvliezen
Hoesten
Halsschmerzen
Vanwege de waterbindende eigenschappen helpt hyaluronzuur de slijmvliezen in de keel en het keelgebied te hydrateren, waardoor irritaties op natuurlijke wijze worden verminderd en klachten worden verlicht.
Voordelen ten opzichte van topische toepassing
Kenmerk
Hyaluronzuur om in te nemen
Hyaluronzuur om aan te brengen
Dringt in diepere lagen door
Ja, dringt in diepere lichaamslagen in.
Nee, werkt alleen op de buitenste huidlagen.
Effect
Ondersteunt gewrichten, huid en slijmvliezen
Beperkt zich tot oppervlakkige hydratatie.
Symptoomverlichting
Kan systemische symptomen verlichten
Werkt gericht tegen lokale droogte
Terwijl topisch aangebrachte hyaluronzuur de huidvocht van buitenaf verbetert, kan het door de barrièrefunctie van de huid niet diep doordringen. Bij orale inname verspreidt hyaluronzuur zich door het hele lichaam en ondersteunt het de huid, gewrichten, bindweefsel en slijmvliezen van binnenuit.
Hyaluronzuur – zinvolle combinaties
Hyaluronzuur (HA) wordt vaak gecombineerd met andere bioactieve stoffen om de effectiviteit, bio-beschikbaarheid of synergetische effecten afhankelijk van het toepassingsdoel te verbeteren, of het nu gaat om cosmetica, voedingssupplementen of medische behandelingen.
1. Hyaluronzuur + Magnesium of Zink
Magnesium en Zink zijn essentiële cofactoren bij de biosynthese van hyaluronzuur.
Deze mineralen ondersteunen de Stofwisseling de cellen en de functie van de enzymen die betrokken zijn bij de HA-productie.
Voedingssupplementen die hyaluronzuur met magnesium of zink combineren, kunnen de natuurlijke HA-synthese in het lichaam stimuleren en zijn daarom ideaal ter ondersteuning van de huidhydratatie en de gewrichtsgezondheid van binnenuit.
Collageen: Een belangrijk structuurproteïne in het bindweefsel, dat essentieel is voor de stevigheid en elasticiteit van de huid.
Co-enzym Q10 (Ubichinon):Een sterk antioxidant dat de cellen beschermt tegen oxidatieve schade en de energieproductie in de Mitochondriën ondersteunt.
Deze ingrediënten werken synergetisch met Hyaluronzuur:
HA hydrateert
Kollageen herstelt de structurele ondersteuning.
Q10 bestrijdt oxidatieve stress
3. Hyaluronzuur + Bernsteenzuur (Succinaat)
Een langdurige in-vivo-studie met 20 deelnemers onderzocht de combinatie van hyaluronzuur, collageen en barnsteenzuur.
Eerdere in-vitro studies toonden aan dat barnsteenzuur de fibroblastenproliferatie stimuleert, wat cruciaal is voor de collageenproductie en weefselherstel.
De studie kwam tot de conclusie dat deze combinatie de natuurlijke collageensynthese bevordert en na verloop van tijd leidt tot een strakker, jeugdiger huidbeeld.
Deze combinatie werd in 2015 getest in een klinische studie met 40 proefpersonen met beginnende knieartrose.
Behandelingsduur: 1 Maand
Formulier: Tabletten om in te nemen met de volgende ingrediënten:
Hyaluronzuur
Chondroitinesulfaat (ondersteunt de kraakbeenstructuur en -hydratatie)
Een Keratinmatrix (draagt bij aan de elasticiteit van de gewrichten en het weefsel)
Resultaten
De deelnemers meldden een gemiddelde pijnreductie van 40 %.
Er zijn geen significante bijwerkingen waargenomen.
Dit wijst erop dat een dergelijke combinatiebehandeling een effectieve, niet-invasieve optie zou kunnen zijn voor de vroege behandeling van gewrichtsaandoeningen.
Conclusie
Afhankelijk van het doel – anti-aging, gewrichtsondersteuning of huidregeneratie – kan hyaluronzuur effectief worden gecombineerd met:
Combinatiepartner
Hoofdzakelijk voordeel
Magnesium / Zink
Stimuleert de natuurlijke hyaluronzuurproductie van het lichaam
Collageen + Q10
Verbetert de huidelasticiteit en de antioxidatieve bescherming
Bernsteenzuur
Bevorderd de fibroblastenactiviteit en de natuurlijke collageenproductie
Chondroïtine + Keratine
Lindert Gelenkschmerzen en ondersteunt de kraakbeen gezondheid
Dosering en concentratie van hyaluronzuur
De effectiviteit van hyaluronzuur (HA) in het lichaam hangt grotendeels af van twee cruciale factoren:
Molecuulgrootte (Gewicht)
Dosering concentratie
1. Moleculair gewicht en absorptie
Niedermoleculaire Hyaluronzuur (LMW-HA) bestaat uit kleinere moleculen die beweeglijker zijn en gemakkelijker door het lichaam worden opgenomen.
Deze kleinere moleculen kunnen gemakkelijker in de celmembranen doordringen, wat een verbeterde biologische activiteit, met name in huid- en gewrichtweefsel, mogelijk maakt.
2. Concentratie en Draageffect
De concentratie van HA in een voedingssupplement of product speelt een cruciale rol voor de absorptie en effectiviteit.
Hochgedoseerde formuleringen met minimaal 100 mg actieve hyaluronzuur per portie worden doorgaans efficiënter opgenomen.
Waarom? Het Draageffect:
Dragerproteïnen zijn gespecialiseerde transporteiwitten die in celmembranen voorkomen.
Deze dragers maken een snelle en gerichte transport van essentiële stoffen zoals aminozuren, suikers en zouten mogelijk en vergemakkelijken ook de opname van hyaluronzuur, wanneer de concentraties voldoende zijn.
Dit drager-gemiddelde transport is aanzienlijk efficiënter dan de passieve diffusie.
3. Wetenschappelijke bewijzen voor de dosering
Een Japans onderzoeksteam voerde een studie uit die het volgende toonde:
Dagelijkse inname van minimaal 120 mg hyaluronzuur:
Verhoogt de huidvochtigheid
Verbetert de symptomen van een droge huid
Dit ondersteunt het gebruik van HA als voedingssupplement voor huidbevochtiging en ter voorkoming van huidveroudering.
Belangrijkste inzichten
Faktor
Effect
Laagmoleculaire HA
Betere celpenetratie en absorptie
Hoogste concentratie (≥100 mg)
Efficiëntere opname via draagproteïnen
Aanbevolen dagelijkse dosis
≥120 mg voor de huidhydratatie (volgens studies)
Overdosering van Hyaluronzuur
Bij het gebruik van Hyaluronzuur voedingssupplementen Bij -producten is het belangrijk om de doseringsinstructies van de fabrikant zorgvuldig op te volgen.
De inname van te veel hyaluronzuur kan leiden tot milde bijwerkingen, zoals:
Huidirritaties
Jeuk
Gewrichtspijn
Deze symptomen zijn doorgaans tijdelijk en verdwijnen meestal snel en zonder ernstige gevolgen. In de meeste gevallen worden ze niet als gevaarlijk of levensbedreigend beschouwd.
Als de klachten aanhouden of verergeren, is het raadzaam de toepassing te stoppen en een arts te raadplegen.
Bijwerkingen van Hyaluronzuur
Omdat hyaluronan van nature in het menselijk lichaam voorkomt, wordt het over het algemeen goed verdragen. De mogelijke bijwerkingen hangen eerder af van de manier van inname.
Verschillende studies hebben aangetoond
1. Injecties (Hyaluronzuur-gel)
Mogelijke allergische reacties of overgevoeligheid (zeldzame gevallen)
Bloeduitstortingen
Knotenvorming
Kleurveranderingen
Vloeistofophopingen
Bijwerkingen die bij ongeveer 10 % van de mensen zijn waargenomen
2. Orale inname (capsules):
Bij het naleven van de aanbevolen dosering over het algemeen veilig
Geen ernstige bijwerkingen bekend
3. Topische toepassing (crèmes en gels):
Goed verdraagzaam
Vanwege de milde zuur kunnen in zeldzame gevallen lichte huidirritaties optreden.
Vermijd het gebruik van desinfectiemiddelen die benzalkoniumchloride bevatten op huidgebieden waar hyaluronzuur is aangebracht, omdat dit kan leiden tot kristallisatie van hyaluronan en verlies van effectiviteit.
Orale Toepassing (Tabletten/Capsules):
Tot nu toe zijn er geen wetenschappelijk aangetoonde interacties met andere medicijnen.
Raadpleeg toch uw huisarts voordat u het toepast, vooral als u regelmatig andere medicijnen gebruikt.
Allergie tegen Hyaluronzuur
Een allergie voor hyaluronzuur zelf is zeer zeldzaam, aangezien het van nature in het lichaam voorkomt.
Personen met voedselallergieën moeten voorzichtig zijn, vooral wat betreft de herkomst van het product en andere ingrediënten.
Wanneer hyaluronzuur uit dierlijke bronnen (bijv. hanenkammen) wordt gewonnen, bestaat er bij mensen met een allergie voor kippenproteïnen het risico op allergische reacties.
Als u bekende allergieën of intoleranties heeft, moet u de samenstelling en oorsprong van het product zorgvuldig controleren voordat u het gebruikt of inneemt.
Effect van een Hyaluronzuur-behandeling
Falteninjectie:
De werking is onmiddellijk na de injectie zichtbaar.
Injecties bij Artrose (Gewrichtsbehandeling):
De pijnverlichting kan na enkele dagen optreden.
De volledige werking treedt meestal na weken tot maanden in.
Positieve effecten door herhaalde behandelingen kunnen tot 40 maanden aanhouden.
Orale inname:
Eerste resultaten zijn zichtbaar na 3 tot 6 weken.
De positieve effecten (vooral voor de huid) kunnen na het stoppen van de inname nog meerdere weken aanhouden (gebaseerd op een Japanse studie).
Uiterlijke toepassing (crèmes/gels):
Directe opvullingseffect door waterbinding.
Langdurig gebruik kan het bindweefsel versterken en de huidconditie verbeteren.
Hoe ontstaan aambeien en wat kun je er natuurlijk tegen doen?
Hoewel de meeste mensen denken dat aambeien ongezond zijn, zijn ze een normaal onderdeel van de menselijke anatomie. In feite zijn het arterioveneuze vaatkussens die ringvormig onder het slijmvlies van het onderste deel van de endeldarm liggen, evenals onder de huid in het anale gebied.[[B270]]
Hemorroiden zijn samen met de anale sluitspier verantwoordelijk voor de controle over de ontlasting van het rectum tijdens de stoelgang. Normaal gesproken merkt men de hemorroiden niet.
Wanneer mensen zeggen dat ze 'aambeien hebben', bedoelen ze dat de hemorrhoidale bloedvaten vergroot zijn en de typische aambeien symptomen zoals jeuk, slijmafscheiding of bloeden veroorzaken. Bloeding treedt op wanneer harde ontlasting de dunne wanden van de bloedvaten in de aambeien beschadigt.
Ongeveer 75% van alle volwassenen zullen op een bepaald moment de symptomen van vergrote aambeien ervaren. Echter, slechts ongeveer 4% zal vanwege aambeienproblemen naar een arts gaan. Mannen en vrouwen worden even vaak aangetroffen en hun frequentie bereikt een hoogtepunt tussen de 45 en 65 jaar.
Hemorroiden (ook wel hemorroiden genoemd) hebben door de geschiedenis van de mensheid heen pijn en irritaties veroorzaakt. Het woord komt uit het Grieks, 'haimorrhoides,' wat betekent dat aderen bloed afscheiden.
