Gratis verzending vanaf 49 euro
Levertijd 1-3 werkdagen
100% Tevredenheidsgarantie
Niet alleen binnen vakkringen, maar ook in het brede publiek groeit het bewustzijn hierover,hoe belangrijk een voldoende inname van voedingsstoffen zoals magnesium is voor gezondheid, welzijn en prestaties. Maar hoeveel magnesium heeft de mens nodig? Hoe kan een magnesiumtekort worden gediagnosticeerd – en vooral: hoe kan de magnesiumvoorziening eventueel worden geoptimaliseerd? Hiervoor hebben we mevrouw Dr. Orfanos-Boeckel geïnterviewd.
De bijzonderheid in mijn behandelmethoden ligt ten eerste in het feit dat ik in de therapie magnesium en andere voedingsstoffen niet standaard geef, maar heel individueel doseer. Ik meet dus – meestal via het bloed – bij ieder individu altijd de exacte behoefte.
Ten tweede meet ik niet slechts enkele waarden, in de zin van uitsluitingsdiagnostiek, maar meet ik heel veel laboratoriumwaarden, omdat ik functioneel de stofwisseling als geheel wil begrijpen en onderzoeken. Ik "meet" als het ware altijd de hele mens en probeer met een grondige, functionele labdiagnostiek erachter te komen wat - afhankelijk van de klachten - echt aan de hand is: Welke reguliere medische problemen zijn er? Zijn er al aanwijzingen voor leeftijdsgebonden stofwisselingsziekten, orgaaninsufficiënties of auto-immuunontstekingsprocessen? Wat zijn de functionele stoornissen? Waar liggen precies de mineralenwaarden? Is de stofwisseling ook goed voorzien van andere essentiële voedingsstoffen? Vooral bij de magnesiumstofwisseling spelen voedingsstoffen zoals calcium en vooral ook vitamine D een belangrijke regulerende rol en als deze ontbreken, is het belangrijk om deze in de therapie ook te geven en goed af te stemmen.
En ten derde meet ik deze vele waarden ook meerdere keren tijdens de therapie, om enerzijds de magnesiumdosering steeds weer te controleren en indien nodig aan te passen, en anderzijds om te ontdekken of datgene wat ik in werkelijkheid met magnesium en andere voedingsstoffen wil behandelen, zich ook naar een gezondere toestand ontwikkelt. In de praktijk voer ik meestal geen geïsoleerde magnesiumtherapie uit; ik beschouw de stofwisseling altijd in de interne geneeskundige context en daarbij speelt magnesium een belangrijke rol, maar alleen is het vaak niet voldoende als je echt een bepaalde medische problematiek wilt verhelpen.
Dat is een zeer goede vraag! In feite tonen mijn ervaringen aan dat de hersenen – dus de plek waar de psyche ontstaat – sterk afhankelijk zijn van een zeer goede voedingsstoffenvoorziening. Een tekort aan vitamines, mineralen, aminozuren en omega-3-vetzuren kan functionele effecten hebben op de psyche en het autonome zenuwstelsel – dus op slaap, spijsvertering, stemming, enzovoort. Dit alles wordt in de hersenen geregeld en daarvoor is een groot deel van de in de cellen geproduceerde energie nodig.
Magnesium speelt hierbij een zeer grote rol in de energiehuishouding, in de communicatie tussen zenuwcellen en ook bij de neurotransmitters, en is daarmee een belangrijke mineraal voor onze hersenen, want het draagt bij aan een normale energiehuishouding, een normale functie van het zenuwstelsel en een normale psychische functie.
In mijn blog schrijf ik ook over het onderwerp “Herseninsufficiëntie”. Deze term wordt in de klassieke geneeskunde niet zo gebruikt, maar hij beschrijft goed wat er functioneel met een brein gebeurt wanneer het onder constante stress staat. Het verliest het vermogen om adequaat op de stress te reageren.
Ook de cardiologie heeft het belang van magnesium, bijvoorbeeld voor de hartspier, al erkend, maar in de psychosomatische geneeskunde, neurologie en psychiatrie wordt magnesium helaas nog niet gebruikt als "farmacologische geneeskunde", hoewel magnesium bijdraagt aan een normale psychische functie en een goed gedoseerde voedingssupplementtherapie met magnesium hier zeer goed kan ondersteunen.
Om de juiste dosis te vinden, moet men voor de therapie eerst via een laboratoriumdiagnose het magnesiumgehalte bij de patiënt bepalen, want de behoefte verschilt van persoon tot persoon. Algemeen zou ik zeggen dat 70 tot 80 % van de mensen die in mijn praktijk komen, magnesium nodig heeft. Velen komen goed toe met 300 mg of zelfs twee keer 300 mg per dag. Sommige weinigen hebben echter helemaal niets nodig en sommige hebben echt heel veel magnesium per dag nodig.
Voor de diagnostiek is het belangrijk om te weten dat magnesium voornamelijk intracellulair voorkomt. Daarom is de bepaling van magnesium in serum niet geschikt om een magnesiumtekort in te schatten of uit te sluiten, want zelfs als de serum-magnesiumwaarde binnen het normale bereik ligt, kan het zijn dat magnesium in de cel al sterk verlaagd is. Een veel betere indicatie van hoe het staat met onze cellulaire magnesiumvoorziening biedt de zogenaamde volle-bloed mineralenanalyse, die door de meeste laboratoria inmiddels wordt aangeboden.
Hier wordt magnesium niet, zoals gebruikelijk, "alleen" uit het waterige deel van het bloed bepaald, maar uit het hele bloed, dus serum en bloedcellen. Het bloed wordt "geschud" en uit de resulterende mix wordt vervolgens de totale magnesiumspiegel bepaald. Het beste zou een directe intracellulaire bepaling van de magnesiumwaarde zijn, maar die is nog niet beschikbaar in de normale laboratoria. In mijn laboratorium ligt het referentiebereik van magnesium in volbloed tussen 30 en 40 mg per liter. Een waarde van 25 mg per liter zou een aanzienlijk magnesiumtekort zijn, maar ook waarden van 30 of 32 mg per liter zijn nog niet echt goed. Goed verzorgd is degene die rond de 35 of zelfs 37 mg per liter magnesium in volbloed heeft. Afhankelijk van hoe ver de spiegel - voor en tijdens de therapie - van de therapeutische doelwaarde van 35 mg per liter is, en afhankelijk van wat men met de toediening van magnesium medisch wil bereiken, wordt de therapeutische magnesiumdosis bepaald.
Ik ben van mening dat een voedingssupplementtherapie, ook die van magnesium, altijd individueel gedoseerd moet worden, omdat de behoefte van persoon tot persoon zeer verschillend is. Natuurlijk kan het geen kwaad om af en toe wat magnesium te nemen; het "ergste" dat kan gebeuren is een zachte ontlasting of diarree. Maar daar gaat het niet om - het gaat niet om geen schade aan te richten. Ik wil met magnesium iets gezonds bereiken en daarvoor is de juiste dosering nodig, die je alleen weet als je een laboratoriumdiagnose laat doen.
Elke cel moet 24 uur per dag werken, produceren, uitscheiden, afvoeren, ontgiften, enzovoort. Voor dit proces zijn ongeveer 40 tot 50 essentiële voedingsstoffen nodig, die we via voedsel of de omgeving opnemen - dat heb ik in mijn eerste boek “Nutrienttherapie, Orthomoleculaire Geneeskunde & Bio-identieke Hormonen” uitvoerig beschreven. Magnesium is daarbij een ongelooflijk belangrijke co-factor voor de katalytische activiteit van honderden verschillende enzymen. Bovendien is magnesium een belangrijke bouwsteen, bijvoorbeeld in onze botten. In de cel zelf helpt magnesium bij de beschikbaarstelling van ATP uit de mitochondriën, de energiestof die het werk van de cel mogelijk maakt. Daarmee is magnesium essentieel voor de cellulaire energiestofwisseling.
Tot uw vraag hoe een magnesiumtekort zich uitwerkt: Bij de meeste voedingsstoffen duurt het helaas lang voordat we merken dat er een tekort is. Bij magnesium merken we het tekort iets sneller of "beter", omdat magnesium zo belangrijk is voor een "aangename" spierfunctie en, als spieren niet goed functioneren, is dat voor ons mensen voelbaar, want meestal doet dat pijn. Een ernstig magnesiumtekort uit zich bijvoorbeeld door krampen, spanningen, maar ook door hartkloppingen, extrasystolen, schommelingen in de bloeddruk, hoofdpijn en een slechte slaap.
Dat betekent omgekeerd: wakker zijn en slapen, spijsvertering, de normale spier- en hartfunctie – dat alles gaat niet zonder magnesium. Op de lange termijn is magnesium ook zeer belangrijk voor de botstofwisseling. In dit kader werkt het samen met vitamine D, vitamine K2, boor en calcium.
In de geneeskunde worden voedingsstoffen nog steeds niet als onderdeel van het therapeutisch concept gebruikt. Laborwaarden en de therapie met magnesium, vitamines, aminozuren, vetzuren, enz. – dat alles maakt geen deel uit van de studie en de specialistenopleiding, niet van de richtlijnen en dus ook niet van de vergoedingen door de zorgverzekeraars. Dit betekent dat magnesium zelden wordt gemeten en als het wordt gemeten, dan alleen in serum en niet in volbloed. Zelfs als het magnesium zo sterk ontbreekt dat zelfs het serumspiegel verlaagd is, wordt het door de artsen niet gegeven, omdat de noodzaak niet wordt gezien.
Ja, dat klopt, we sterven niet door een magnesiumtekort, maar alles wat beweegt, is afhankelijk van magnesium en dat werkt dan niet meer goed. Een mens kan zich dat in de jeugd enige tijd veroorloven, maar als hij ouder wordt of veel sport doet, dan niet. Het is vervelend, stoort en belemmert de regeneratie als er magnesium ontbreekt. Bovendien wordt veel wat men in de sport en op latere leeftijd niet wil, waarschijnlijker. Er zijn maar weinig uitzonderingen in het ziekenhuis, waar magnesium zelfs vrij hoog gedoseerd intraveneus wordt toegediend, bijvoorbeeld bij zwangeren met vroegtijdige weeën of op de intensive care bij hartritmestoornissen. Maar ook daar wordt de voedingsbehoefte niet individueel gemeten, maar meestal gewoon standaard gesubstitueerd en na het verdwijnen van de symptomen weer stopgezet. Hoe absurd dit is, blijkt misschien uit de vergelijking met bloeddrukverlagers – daar zou men toch nooit zonder metingen een bepaalde dosis voorschrijven, aanpassen of stopzetten.
In de ambulante reguliere geneeskunde worden voedingsstoffen meestal helemaal niet onderzocht, daarom kan er ook niets gevonden worden. Onderzoek gebeurt alleen in uitzonderlijke gevallen en meestal alleen op uitdrukkelijk verzoek van de patiënten. Maar precies dat zou ik graag willen veranderen: Ik wens meer onderzoek naar het onderwerp voedingsstoffen- en hormoongeneeskunde, evenals meer aandacht voor deze onderwerpen in de reguliere huis- en specialistische praktijk, om de patiënten optimaal te behandelen en hun stofwisseling preventief en curatief optimaal te kunnen afstemmen.
In de regel zijn er geen problemen met de opname van magnesium in de darmen. Voor de absorptie van magnesium moeten echter vitamine D en calcium aanwezig zijn – en juist hier in Nederland hebben veel mensen, zoals bevestigd door het RIVM, een vitamine D-tekort.
Een verstoorde vitamine D-stofwisseling is een belangrijk onderwerp, ik spreek daar altijd over "Vitamine D & Vrienden". Met de vrienden bedoel ik: Vitamine K2, Boor. *¹Calcium en Magnesium. Deze vitamines en mineralen werken als een team in onze cellen en orgaansystemen, en het is belangrijk dat alle "groepsleden" altijd aanwezig zijn. Ze zijn vooral belangrijk voor de botstofwisseling en -behoud, evenals voor de vaatgezondheid.
*¹ VitaminExpress wijst erop dat boor niet wordt weergegeven door de Europese gezondheidsclaims, maar in dit interview genoemd moet worden, omdat de uitspraak over "Vitamine D & Vrienden" zonder de vermelding van boor onvolledig is.
Im oog moet men ook de interactie tussen magnesium en kalium hebben: Als magnesium langdurig in de cel ontbreekt, leidt dit uiteindelijk ook tot een tekort aan kalium. Als kalium ontbreekt, moet men dus zeker kijken of magnesium ook ontbreekt. Als men dat dan supplanteert, hoeft men niet zoveel kalium te geven. Op de intensive care weet men dat.
U ziet, dit is allemaal behoorlijk complex, elke voedingsstof is in zijn functionele processen "zon- of netvormig" verbonden met veel andere voedingsstoffen. Elke voedingsstof heeft een natuurlijke plek in het lichaam en als deze plek niet bezet is, probeert het lichaam dit op een andere manier te compenseren - totdat er op een gegeven moment merkbare en meetbare problemen optreden.
Optimal zou een meting elke 4, 6 of 8 maanden zijn, om dan na 2-3 jaar te kunnen zeggen welk magnesium-type je bent.
De eenvoudigere variant is om bij vermoeden van een tekort gewoon magnesium te supplementeren en vervolgens te meten hoe de waarde in het volle bloed zich ontwikkelt onder therapie. Daarop kan men zich dan oriënteren, eventueel de dosis aanpassen en na 3 tot 6 maanden opnieuw meten om te kijken welke onderhoudsdosis past bij de betreffende levensstijl – afhankelijk van stressniveau, sport, lang zitten, medicatie, veel reizen of voeding.
Wanneer belangrijke factoren veranderen, bijvoorbeeld door een verandering in dieet, een nieuw trainingsschema of bij het gebruik van diuretica, moet de dosis dienovereenkomstig worden aangepast. Ook tijdens de zwangerschap is de behoefte aan voedingsstoffen verhoogd - een supplement kan daarom in deze levensfase bijzonder nuttig zijn.
Het is voor mij altijd belangrijk om de individuele behoefte te achterhalen, dus welke dosis het lichaam nodig heeft om cellulaire goed te functioneren. Het gaat, zoals al gezegd, niet alleen om het voorkomen van schade, maar het gaat er in wezen om de levenskwaliteit in het algemeen en op de lange termijn te verbeteren en stabiel te houden.
Orale magnesiumsupplementen worden helaas in de regel in de ambulante geneeskunde helemaal niet vergoed door de wettelijke zorgverzekeraars. Af en toe vergoeden particuliere zorgverzekeraars de kosten, maar dat is dan een uitzondering. Alleen magnesiuminfusies worden vergoed als er sprake is van een genetisch bepaald magnesiumtekort.
Een overdosis met orale magnesium heb ik in al die jaren van mijn medische praktijk nog nooit meegemaakt. Bij ernstig nierzieke patiënten, dialysepatiënten en anderzins ernstig voorgeschiedenis patiënten zou echter bijzondere voorzichtigheid geboden zijn, maar zij zouden zonder hun behandelend arts sowieso geen voedingssupplementtherapie moeten ondergaan, al helemaal niet in hogere doseringen zonder laboratoriumonderzoek.
Bij normaal gezonde mensen komt een orale magnesiumoverdosis niet voor. Zelfs als de darmen te veel zouden opnemen, worden ze door de nieren weer afgevoerd. Wanneer het lichaam overbelast is met magnesium, geeft het meestal een signaal af door middel van diarree. De normale sportdosering van 150 of 300 mg magnesium per dag is absoluut niet schadelijk, ook niet voor mensen die eigenlijk geen extra magnesium nodig hebben. Je zou al meer dan 2000 mg moeten innemen om echt te overdoseren, en dat leidt – zoals al gezegd – vrij snel tot diarree.
Gezonde mensen profiteren zeker van een gezonde voeding. In mijn praktijk komen echter veel mensen die zich al gezond en evenwichtig voeden en toch een onvervulde voedingsbehoefte hebben - vaak in verband met stofwisselingsstoornissen of -ziekten en hormonale stoornissen. Dit is niet alleen het gevolg van het natuurlijke verouderingsproces, maar ook van het algemeen verhoogde stressniveau, de bewerkte voeding en de toenemende milieuvervuiling. Naar mijn ervaring kan dit alles niet meer symptomloos worden gecompenseerd met alleen een gezonde voeding; daarvoor zijn supplementen nodig, het liefst voordat de symptomen echt heftig worden.
Bij aanhoudende vermoeidheid, slechte slaap, vreemde nervositeit en spierspanning, raad ik vaak een therapeutische poging met magnesium aan, dat je kunt verhogen in doses van 150, 200 of 300 mg, afhankelijk van welke magnesiumverbinding je gebruikt.
Als je precies wilt weten of je een verhoogde magnesiumbehoefte hebt, moet je een labdiagnose laten doen – preventief voor de zorg is dat zinvol, vooral als je een intensief leven leidt en functionele klachten hebt. Deze diagnose helpt ook om vast te stellen welke andere voedingsstoffen naast magnesium nog moeten worden gesupplementeerd – dat heb ik in mijn tweede boek „Nutrienttherapie – De praktijkgids", dat nu in oktober zal verschijnen bij de Trias-uitgeverij, wordt uitgebreid beschreven. Mijn doel is vooral, vanaf de tweede levenshelft, afhankelijk van het laboratorium met voedingsstoffen en hormonen, vroegtijdig tekorten te compenseren, zodat mensen, afhankelijk van hun aanleg, gezonder oud kunnen worden.
De inname van magnesium is zeer vaak een onderdeel van een preventieve of curatieve voedings- en hormoontherapie. Hormonen en voedingsstoffen werken nauw samen. Het is een samenspel van twee teams: voedingsstoffen maken de energiehuishouding in de cellen mogelijk. Hormonen (en daarbij hoort ook vitamine D, dat eigenlijk geen vitamine is, maar een steroïdhormoon) helpen de cellen gezond te reguleren. Zonder het hormoon calcidiol (25-OH-vitamine D) wordt magnesium en ook calcium niet goed uit de darmen opgenomen en zonder een goede voorziening van vitamine D, estradiol en progesteron functioneert ook de botstofwisseling niet goed. Magnesium of calcium alleen is niet voldoende op latere leeftijd om de botten goed op te bouwen.
Ook oestrogenen zijn belangrijk voor een goede slijmhaarfunctie van de darmen. Postmenopauzaal wordt niet alleen de huid en de vaginale slijmvlies droog, ook het maag- en darmslijmvlies worden dunner en atrofisch, wat op zijn beurt de opname van voedingsstoffen, waaronder magnesium, kan verslechteren.
Is er bij de inname van magnesium, na een vastgestelde tekort aan voedingsstoffen, een bepaalde toedieningsvorm die optimaal is voor de opname van magnesium in ons lichaam?
De supplementatie van alle mineralen gebeurt altijd in een chemische verbinding met andere stoffen. Of het nu poeder, drank of capsule is – het zijn altijd verbindingen en geen “puur” magnesium. Vooral bij magnesium zijn er veel verschillende verbindingen beschikbaar. Ik zeg altijd voor de eenvoud: magnesium is magnesium – de vorm is in eerste instantie niet belangrijk. Belangrijker is de dosis en dat de vorm individueel goed verdragen wordt.
In principe maakt men onderscheid tussen anorganische en organische magnesiumverbindingen. De goedkoopste en ook kleinste vorm is het anorganische magnesiumoxide. Daarvan passen 300 tot 400 mg in een nog slikbare tablet of capsule. Dit wordt misschien niet zo goed opgenomen als bijvoorbeeld het organische magnesiumcitraat, maar het is wel een voordelige variant voor de instap.
Als Magnesiumoxide niet zo goed werkt, kan er worden overgestapt op andere magnesiumvormen, zoals bijvoorbeeld citraat, aspartaat of malaat. Organische verbindingen zijn volumineuzer. Van magnesiumcitraat passen bijvoorbeeld slechts ongeveer 150 mg magnesium-element in een vrij grote capsule. Soms wordt ook geprobeerd om met de magnesiumvorm een extra voordeel te behalen: glycinaat zou rustgevend zijn, threonine zou goed voor de hersenen zijn en orotaat wordt bijvoorbeeld graag in de cardiologie gebruikt. Dat zou echter niemand moeten irriteren en men hoeft ook niet bang te zijn om de verkeerde vorm te kiezen. Ik raad altijd aan om je te verdiepen, klein gedoseerd te beginnen en uit te proberen. Indien mogelijk, zou men onder de therapie in volbloed moeten meten of men met de vorm die men goed verdraagt ook een goed niveau kan bereiken.
Zoals al gezegd: In de reguliere geneeskunde wordt de mineralenvoorziening niet onderzocht en daarom bestaat het tekort aan mineralen in het hoofd van veel specialisten en huisartsen niet als een relevant probleem. Juist daarom is het voor mij zo belangrijk om mensen te informeren – met mijn blog en mijn boeken. Je moet jezelf echt goed informeren over waar je met welke symptomen iets kunt bereiken door de suppletie van vitamines en mineralen.
Daarbij moedig ik ook steeds weer aan om geen angst te hebben en eventueel zelfs gewoon naar het laboratorium te gaan om de waarden "alleen" te laten meten. Belangrijke streefwaarden heb ik in mijn eerste en tweede boek beschreven, die ook niet-medici als oriëntatie kunnen dienen.
Alsjeblieft, scheld de huisartsen niet uit als ze niets met magnesium kunnen of willen, want het onderwerp voedingsstoffen maakt gewoon geen deel uit van de opleiding en zowel de diagnostiek als de therapie worden niet ondersteund en betaald in het kassasysteem.
Mijn tip: Eet onbewerkte voedingsmiddelen die rijk zijn aan magnesium. Goede magnesiumbronnen zijn volkorenbrood, natuurrijst, aardappelen, broccoli en eigenlijk elk groen groente, aangezien magnesium een centraal atoom van chlorofyl is. Maar bij al deze voedingsmiddelen zijn er natuurlijk ook patiënten die dit of dat niet mogen eten vanwege allergieën, intoleranties of stofwisselingsproblemen. In principe bevatten alle levende, groene voedingsmiddelen veel magnesium. Deze zouden dus regelmatig in het voedingspatroon moeten worden opgenomen, maar of dat in de praktijk voldoende is, kan alleen door metingen objectief worden vastgesteld.
Er kunnen, zoals eerder gezegd, ook genetische factoren in het lichaam zijn die een magnesiumtekort bevorderen. Daarom hoeft men zich niet te verwonderen als er ondanks een evenwichtige voeding een tekort is.
In principe is het logisch dat mensen die zich niet goed voelen, een tekort aan belangrijke voedingsstoffen in het laboratorium laten onderzoeken. Magnesiumtekort komt bij ons zeer vaak voor. Het is niet levensbedreigend, maar het "verstoort en hinderlijk" de gezonde stofwisselingsfunctie. Wanneer magnesium ontbreekt, is dit meestal gemakkelijk op te lossen door orale inname van magnesiumproducten, wat snel leidt tot een aanzienlijke verbetering van de levenskwaliteit. Het is belangrijk om je te informeren en vervolgens ook ervaringen op te doen. Als de symptomen kloppen, kun je uitproberen of 150 of 300 mg magnesium per dag oraal helpt. Als dat niet werkt en je wilt het preciezer weten, moet je meten en eventueel advies inwinnen bij iemand die ervaring heeft. Dit kunnen praktijken zijn voor Orthomoleculaire Geneeskunde, Functionele Geneeskunde of ook Mitochondriale Geneeskunde.
Het nieuwste boek van Dr. med. Helena Orfanos-Boeckel: Nutrienttherapie - De praktijkgids
Orthomoleculaire Geneeskunde juist doseren en toepassen. Voorkomen en genezen met vitamines, mineralen & co.
Aanbevolen producten